خرد خام

از دسته کتب رایگان اپلیکیشن طاقچه، کتاب «دارالمجانین» سیدمحمدعلی جمال زاده را دانلود و مطالعه کردم.

از قرار معلوم در عهد جوانی که مرحوم جمال زاده برای احوالپرسی به دیدن یکی از دوستان پدرش می رود، زنی بقچه ای کتاب برای فروش می آورد و جمال زاده یک کتاب را از زن می خرد. باقیمانده پول را زن نداشته و در عوضش یک بسته کاغذ نخ پیچ را که دست نوشته بوده، به مرحوم داده است. سال ها بعد ایشان در فرنگ فرصت بازگشایی این بسته نخ پیچ را پیدا کرده و آن داستان را همانطور بی کم و کاست نقل می کند که می شود کتاب دارالمجانین.

این آخرین عکس موجود از مرحوم جمالزاده است که ظاهرا توسط آقای علی اکبر عبدالرشیدی گرفته شده است.

فارغ از اینکه آیا این کتاب پرداخته ذهن مرحوم جمال زاده است ـ که اینطور می نماید ـ یا صرفا نقل یک داستان است، کتابی به غایت ادیبانه و ارزشمند است که حتما ارزش خواندن دارد. کتاب ادبیاتی زیبا دارد و عبارات و اصطلاحات متعددی که هر چند نسبتا عام در آن زمان بوده اند اما امروز به نظرم فاخر به شمار می آیند.

داستان، حکایت غم انگیز جوانی عاشق پیشه است که از سر حماقت و دانسته خود را در جمع دیوانگان جا می زند و به دارالمجانین می فرستندش  و...

داستان دارالمجانین جذاب است و خواندنی!

پی نوشت:

1- قبلا یکی از داستان های جمال زاده را از کتابخانه پدر مرحومم خوانده بودم. با این حال جمالزاده مرحوم را از تکه پاره های تاریخ ادبیات کتاب های فارسی دوره دانش آموزی می شناسم.

2- جمال زاده فرزند سیدجمال الدین واعظ اصفهانی است؛ از فعالین و ظاهرا رهبران جنبش مشروطه.

3- داستان کتاب دارالمجانین حکایت انتخاب های اشتباهی است که هر کس می تواند انجام دهد و گاه تا آخر عمر یقه اش را می گیرد. خواندنی است.

4- در این داستان کاراکتری هست به نام «هدایتعلی» که «بوف کور». ظاهرا اشاره اش به صادق هدایت است.

5- ایشان حق تالیف آثار خود را در زمان حیات و پس از آن، همچنین سهام شرکت های مختلفی که داشته است را به دانشگاه تهران واگذار نموده تا صرف اعطای بورس تحصیلی، کمک به یتیم خانه و... شود.

6- ظاهرا مرحوم جمالزاده علیرغم فشارهایی که بر وی وارد شد، از حامیان انقلاب اسلامی بوده است.

7- ایشان در سال 1376 در ژنو سوییس درگذشت. روحش شاد.

8- این هم نقدی است بر کتاب جمال زاده که اندکی شبه کیهانی است ولی به خواندنش می ارزد.